روز دیکشنری، به مناسبت بزرگداشت نوآ وبستر
روز دیکشنری، به مناسبت بزرگداشت نوآ وبستر
۱۶ اکتبر هر سال، به پاس بزرگداشت و جشن سالگرد تولد نوآ وبستر (Noah Webster)، پدر دیکشنری آمریکا، روز دیکشنری نام گرفته است. با بامیلو بلاگ همراه باشید.
persianpishraneh.com
نوآ وبستر، پدر دیکشنری
نوآ وبستر فرهنگ نویس، اصلاح کننده املای زبان انگلیسی، ویراستار و نویسنده پرکار آمریکایی، در شانزدهم اکتبر ۱۷۵۸ در هارتفورد (Hartford) به دنیا آمد و در ۲۸ می ۱۸۴۳ چشم از جهان فرو بست. از او به عنوان پدرتحقیق و آموزش آمریکا هم یاد می کنند. او کتاب هایی را به رشته تحریر در آورد که به پنج نسل از کودکان آمریکایی املا و خواندن آموخت. نام وبستر در ایالات متحده آمریکا تقریباً مترادف با دیکشنری شده است، مخصوصاً از زمانی که دیکشنری زبان انگلیسی او در سال ۱۸۲۸ به چاپ رسید. وبستر، که روحیه ای ناسیونالیست داشت و ارزش های آمریکایی را برتر از ارزش های اروپا می دانست، در برساختن هویتی مستقل برای زبان آمریکایی و نیز در جا انداختن املای بعضی از کلمات در زبان انگلیسیِ آمریکایی تاثیرگذار بوده است.
دیکشنری چیست؟
دیکشنری مجموعه ای از لغات به همراه معانی آنها است که در کتاب یا کتابچه ای گرد هم آمده اند. دیکشنری می تواند یک زبانه، دو زبانه و یا حتی چند زبانه باشد. در دیکشنری های یک زبانه، لغات یک زبان به ترتیب حروف الفبا فهرست می شوند و معانی و مترادف ها و گاهی متضادهای آن لغات در همان زبان مقابل آن کلمات آورده می شوند. از میان دیکشنری های یک زبانه در زبان فارسی می توان به فرهنگ معاصر فارسی اشاره نمود. اما در دیکشنری های دو زبانه، مثل فرهنگ انگلیسی-به فارسی هزاره، لغات یک زبان به ترتیب حروف الفبا ذکر شده و معانی آن به زبان دیگر (مثلاً انگلیسی) آورده می شوند.
دیکشنری تجویزی و دیکشنری توصیفی
به لحاظ زبان شناسی، دو نوع دیکشنری تجویزی و توصیفی وجود دارد. در علم زبان شناسی، تجویزگرایی عبارت است از ترویج یک نوع زبان در مقایسه با زبان های دیگر. مثلاً نوآ وبستر که در صدد بود هویت مستقلی برای زبان آمریکایی ایجاد کند، حروف بعضی کلمات را تغییر داد و به همین دلیل است که امروزه معنای رنگ در زبان انگلیسی آمریکایی color است و با colour انگلیسی های دیگر متفاوت است. اما در دیکشنری های توصیفی، همانطور که از نامشان بر می آید، تنها به ذکر معنای واقعی آن کلمه بسنده می شود و فرهنگ نویس در پی ترویج و برتر دانستن یک معنا یا زبان نسبت به معنا یا زبان دیگر نیست.
دیکشنری تصویری
یکی از راه های مؤثر یادگیری لغات نگاه کردن به تصاویر رنگی و زیباست. این نکته باعث شده تا زبان شانسان به فکر انتشار دیکشنری تصویری با عکس های رنگی و جذاب بیفتند. در این دیکشنری ها به جای اینکه معنای کلمه روبروی آن نوشته شود، در کنار تصویر آن لغت آورده می شود تا زبان آموز درست همانطور که هنگام کودکی خود برای یادگیری زبان، اول به اشیا اشاره کرده و معنای آن را می پرسد؛ زبان دوم را هم همینطور بیاموزد. با این روش معنای لغات در ذهن او بیشتر جای می گیرند.
نرم افزارهای دیکشنری
فناوری باعث شده تا در انتشار دیکشنری ها هم انقلاب بزرگی ایجاد شود. امروزه دیگر همه می توانند بزرگ ترین دیکشنری ها را در گوشی تلفن هوشمند خود همراه داشته باشند. با توسعه نرم افزارهای دیکشنری های مختلف، این امکان برای زبان آموزان سراسر جهان فراهم آمده تا دیکشنری های مورد نیاز خود را که گاهی قطور هم هستند، روی یک CD داخل کامپیوتر خود نصب کنند و یا نسخه android یا iOS آن را روی گوشی تلفن هوشمند خود داشته باشند. همچنین، بزرگ ترین دیکشنری های جهان دارای وبسایت هستند و بدون نیاز به خرید CD یا نسخه چاپی می توان تنها با اتصال به وب از آنها استفاده نمود.
